Spinoza Problemi

Önceki yazımda adı geçen, bir türlü bitiremediğim kitabım, her sayfayı özenle okumama, geri dönüp ipuçlarını yakalama bahanesi ile tekrarlarıma, aldığım satırlarca nota rağmen bitiyor. Ama öyle güzel bitiyor ki bittiği için üzülmüyor, bir garip dinginliğe kavuşuyorum sanki. 

İtiraf etmeliyim, medeniyet bana her zaman iyi geliyor. Böyle önemli bir kitabın finalini dünyanın en sevdiğim şehrinde okumak da etkisini yüzle çarptı. 

Öncelikle şunu söyleyeyim, okuması zor bir kitap. Çünkü Spinoza konuşuyor. Bu da her sayfada durup düşünmeyi gerektiriyor. Sonra çok katmanlı bir kitap. Üç yüz yıl ara ile paralel anlatılan iki hikaye müthiş bir kurgu içeriyor. Bildiğiniz tarihi gerçekler, hiç bilmediğiniz ve sizi müthiş meraklandıran iç dünyaların derinliği ile zenginleştiriliyor. Irvin D. Yalom'un tarafsız bilim insanı bakışı, zengin ifade kabiliyeti ve kurgusal zekası kitabı bence tadına doyulmaz bir eser yapıyor. 

Bir sürece damgasını vurmuş, nevi şahsına münasır Rosenberg gözüyle Hitler Almanyasını izlerken, üç yüz yıl önce cheremi yapılan Spinoza ile hem Yahudiliği öğreniyor hem din olgusunu ve varoluş nedenlerini sorguluyorsunuz. Ve sonuçta her insanın zayıflıklarının hayatını nasıl yönettiğini görüyor, bu hayatta en önemli şeyin kendini fark etmek, kabul etmek ve aşmak olduğunu anlıyorsunuz. 

Bu kitabı okurken okumuş olun olmayın, Ethica'yı da elinizin altında istiyor, zaman zaman ona kayıyorsunuz. 

Spinoza'yı seviyorsanız da, merak ediyorsanız da, hiç bilmiyorsanız da bu kitabı okuyun. Okuyun ki sorgulayan beyniniz yaşasın. Çok farklı görüş ve/veya inançta olsanız bile bırakın zihniniz bu antremanı yapsın. Hatta üşenmeyin sonra da Ethica'yı okuyun. Zihni açık insanlara çok ihtiyacımız olan şu günlerde öncelikle kendinize yapın bu iyiliği, sonra hepimize ;)

Canım annanemin hep dediği gigi Allah hepimize zihin açıklığı versin!